فایل‌های گرافیکی

فایل گرافیکی یک فایل کامپیوتری است که شامل یک تصویر یا عکس در قالب دیجیتال است. فایل‌های گرافیکی غالباً بزرگ هستند، بنابراین بیشتر به صورت فشرده، ذخیره می‌شوند.

انواع فایل‌های گرافیکی

فایل‌های گرافیکی به دو دسته تقسیم می‌شوند:

  • رَستِر (Raster): شطرنجی
  • وِکتور (Vector): برداری

رستر

فایل‌های رستر، تصاویر را به عنوان مجموعه‌ای از مستطیل‌های بی‌شمارِ کوچک ارائه می‌کنند. این مستطیل‌های کوچک به طور جداگانه، بی‌ارزشند. ولی هنگامیکه کنار هم قرار می‌گیرند تصویر زیبایی را جلوی چشمان ما نمایان می‌کنند.

برای دریافت بهتر آن، باید با چند اصطلاح آشنا شوید:

پیکسل (Pixel): در گرافیک کامپیوتری، پیکسل یا دات (dot) یک مستطیل کوچک با رنگ یکنواخت می‌باشد. به زبان دیگر، پیکسل آجر ساختمان تصاویر رستر به شمار می‌رود. و بیشتر تصاویری که در صفحه کامپیوتر یا موبایل خود می‌بینید، از کنار هم قرار گرفتن این پیکسل‌ها ساخته شده‌اند.

رزولوشن (Resolution): به تعداد کل پیکسل‌های موجود در تصویر، رزولوشن گویند. هرچه رزولوشن، بیشتر باشد، کیفیت تصویر بالاتر می‌رود و حجم فایل تصویر، نیز بزرگتر خواهد بود. در تصویر زیر رزولوشن ۱۰x۵ است، که معادل ۵۰ پیکسل می‌باشد.

و در تلویزیون‌های Full-HD رزولوشن تقریبا مساوی ۲ مگا پیکسل است. (1920×1080 = 2073600 ≈ 2MP)

همچنین در دوربین‌های دیجیتال یکی از پارامترهایی که کیفیت آن را نشان می‌دهد، رزولوشن تصاویر آن است. مثلا تصویر گرفته شده با دوربین ۲۰ مگا پیکسلی، ۲۰ میلیون پیکسل دارد.

تراکم (DPI): کوتاه شده Dot Per Inch و به معنای تعداد نقطه در واحد طول است. هرچه بیشتر باشد کیفیت تصویر هم بالاتر می‌رود.

برای هر کاربردی باید یک رزولوشن و تراکمی را انتخاب کرد.

بیت‌مپ (Bitmap): برای نگهداری رنگ هر پیکسل، ممکن است یک یا چند بیت (یعنی مقادیر صفر یا یک) در نظر گرفته شود.


RGB: همه رنگ‌ها از ترکیب قرمز و سبز و آبی ساخته می‌شود. کاربرد آن در تصاویری است که برای نمایشگر تهیه می‌شود.

CMYK: همه رنگ‌ها از ترکیب چهار رنگ فیروزه‌ای و ارغوانی و زرد و سیاه بدست می‌آید. کاربرد آن در تصاویری است که برای پرینت تهیه می‌شود.

بیت‌دبت (Bit Depth): یا عمق رنگ، تنوع سایه‌های رنگی را نشان می‌دهد.

بیت‌دبت در سه رنگ اصلی، می‌تواند حداکثر تنوع رنگی در تصویر را تعیین می‌کند.

بیت‌دبت هر چه بیشتر باشد، کیفیت تصویر بالاتر می‌رود و فایل هم بزرگتر می‌شود.

وکتور

برخلاف تصاویر رستر، تصاویر وکتور بر اساس فرمول‌های ریاضی است که از شکل‌های ساده هندسی مانند چند ضلعی‌ها، خطوط، منحنی‌ها، دایره‌ها استفاده می‌شود. از آنجا که تصاویر وکتور از شکل‌های هندسی تشکیل شده است، بهتر است برای نمایش تصاویر ساخته شده مانند علایم و لوگو با رنگ یکنواخت استفاده شود.

برتری‌های وکتور نسبت به رستر:

  • تصاویر وکتور مقیاس‌پذیر هستند. یعنی برای اندازه تصاویر برداری محدودیت وجود ندارد. و کیفیت تصویر با تغییر اندازه تغییر نمی‌کند.
  • حجم فایل وکتور نسبت به رستر بسیار کوچکتر است.

برای شناخت پسوند نام فایل جدول زیر را ببینید.